Yoga zonder mat of props – Echte yoga voor echte mensen 1/5

Wist je dat je prima yoga zónder mat kunt beoefenen?

Als we ons te stijf of te druk voelen om yoga te doen, dat willen we vaak iets nieuws of iets anders om een boost te krijgen:

• een nieuw yoga abonnement van 80 euro per maand
• een nieuwe mat met extra grip
• een zen kamer met kaarsen en wierook (of op z’n minst een opgeruimde woonkamer!)
• een wekker die vroeger afgaat om ochtend yoga te doen

We geloven dat het dan wél gaat lukken. Maar je hebt dit allemaal niet nodig. Echt niet. Sterker nog: het idee dat je dit allemaal moet regelen, houdt je wellicht tegen om daadwerkelijk yoga te doen.

Zelfs het uitrollen van je yogamat is wel eens te veel om met yoga te beginnen… Dat is zeker het geval voor mij!

Geen mat, geen probleem

Een yogamat kan handig zijn voor bepaalde houdingen en voor bepaalde yogasessies, absoluut. Maar vergis je niet: een yogamat is geen vereiste om yoga te doen.

En yoga zonder mat doen, doet absoluut niet onder voor een typische yogales met mat. Meer nog: soms hélpt het juist om geen yogamat te gebruiken.

Enkele voordelen van yoga zonder mat:

1. Er is geen strak afgebakende rechthoek dat (onbewuste) prestatiedruk brengt van nu is het tijd voor yoga en nu moet ik zo veel mogelijk uit deze tijd halen.
2. Het is makkelijker om yoga in je leven te integreren als het altijd en overal kan.
3. Voor sommige yogalessen en yoga houdingen lig/zit je comfortabeler op een andere plaats, zoals in je bed of op de bank.
4. Als je niet eerst je mat hoeft te nemen en uit te rollen, is de drempel lager om even te stretchen of te bewegen.

Maar hóe doe je dat dan concreet? Hieronder vind je inspiratie en voorbeelden hoe je yoga zonder mat kunt beoefenen.

Yoga zonder mat, hoe doe je dat?

Yoga is eigenlijk meer een levenswijze dan een manier van bewegen. De bewegingen die je op je yogamat doet, zijn maar een klein deeltje yoga. Ademhalingsoefeningen en meditatie zijn bijvoorbeeld óók yoga, dan wel een andere tak.

Maar hier in dit artikel bedoel ik met ‘yoga zonder mat’ wel degelijk het uitvoeren van de asasana’s (de yoga houdingen die je traditioneel op de mat doet). Hoe doe je yoga houdingen zonder yoga mat?

• Yin yoga op het bed
• Yoga op de bank
• Yoga in de keuken
• Yoga tijdens het wachten

Yin yoga op bed

Ik doe yin yoga eigenlijk zélden op een yogamat. Vaak doe ik yin op mijn bed. Dan heb ik meteen twee grote hoofdkussens bij de hand om mijn houdingen nog comfortabeler te maken.

Dit zijn bijvoorbeeld heerlijke yin houdingen in bed in de ochtend:

Tijdens een yin yoga les komt er wel eens een yang houding voor, zoals een transitie met Downward Facing Dog. Als een transitie of houding niet lukt op bed, doe ik het gewoon even op een andere manier dan wat de docent doet. Dat kan prima!

En als ik het op voorhand weet, dan doe ik mijn yin sessie op het tapijt in de woonkamer. Daar heb ik een stevige ondergrond. En ik gebruik dan de kussens en dekentjes van de bank als props.

Yoga op de bank

Ik heb ADHD, dus als ik tv kijk, dan ben ik vaak nóg twee dingen aan het doen. Dat houdt me rustig – haha. Zodoende ben ik regelmatig op de bank yoga aan het doen.

Wellicht herkenbaarder voor jou: soms ben je ’s avonds gewoon te moe om iets anders te doen dan tv kijken. En dat is he-le-maal oké. Je hoeft je yogamat niet uit te rollen. Gewoon een paar stretches op de bank, als je wil.

Een paar eenvoudige stretches op de bank doen wonderen voor je zenuwstelsel en je slaap.

Let op: kies yoga houdingen waarbij je niet naar de grond of het plafond hoeft te kijken. Zo kun je rustig verder naar je serie/film kijken zonder je nek te forceren.

Yoga in de keuken

Ik doe ook regelmatig yoga in de keuken. Bijvoorbeeld doe ik ’s morgens wel eens wat stretches om wakker te worden. Of ’s avonds als ik aan het koken ben.

Ik doe dan niet echt een yoga flow. Gewoon een paar houdingen die goed voelen, zoals:

En dit is niet beperkt tot de keuken. Je kunt altijd en overal in je huis even stretchen. Bijvoorbeeld een staande vooroverbuiging in de hal als je thuis komt van werk. Zo lekker!

Of aan tafel:

Yoga tijdens het wachten

Wanneer we een paar minuten moeten wachten – bijvoorbeeld tot het theewater kookt, of tot de kinderen eindelijk hun jas aan hebben – hoe vaak gaan we die tijd dan niet opvullen? We gaan te hulp schieten, scrollen op onze telefoon… Of een ander huishoudelijk taakje doen. Dan is dat ook maar gedaan.

Lekker productief en effectief. Maar allesbehalve rust! Probeer eens yoga terwijl je aan het wachten bent.

Voor deze mini yoga flow heb je géén yogamat nodig. Je kunt echt een stoel gebruiken zoals op de afbeeldingen. Of de tafelrand. Of het aanrecht.

Deze flow is ter inspiratie. Je hoeft ‘m niet precies zo te doen. Doe wel altijd rechts én links.

Probeer maar eens deze week. Je zal zien: yoga zonder mat is makkelijk en bevrijdend!

Props? Je hebt er al meer dan je denkt

Je yogamat is een eigenlijk een ‘prop’. Een yoga prop is iets wat jou helpt tijdens je yoga practice. En hoewel ik absoluut 100% vóór props ben, vind ik niet dat het speciale yoga props moeten zijn.

Gebruik gewoon wat er in huis is:

• Een stoel of aanrecht (voor balans)
• Een kussen van de bank (als ondersteuning onder je knieën)
• De muur (om je benen tegenaan te leunen)

Je hoeft geen dure kussens en bolsters te kopen om een heerlijke yoga practice te hebben! De overtuiging dat je die spullen wél nodig hebt, geeft jou een excuus om geen yoga te doen. Dus natuurlijk wil je het graag geloven.

Maar je hoeft niets te kopen. Je hoeft alleen te beginnen.

Lees ook: In plaats van dure yoga props kun je thuis dít gebruiken

Een echte yogales op een mat is toch béter?

Als je het werkelijk DOET, ja, dan is een all-round yogales van een (half) uur inderdaad beter dan een simpele stretch aan het aanrecht.

Maar stel jezelf de volgende vragen:

• Hoe vaak ga je écht naar de yogales?
• Hoe vaak heb je je yogales last-minute geannuleerd?
• Hoe vaak kom je tot het einde van een yoga video?
• Hoe vaak ben je ontmoedigt door te lange of te intense yogalessen?

We overschatten de enkele keer dat we een yogales volgen. En we onderschatten ‘gewoon even stretchen’.

Zonder yogamat kun je makkelijk een paar stretches in je dag sluizen, zonder gedoe. Dat is op de lange termijn veel waardevoller dan één perfecte les per week waar je tegenop ziet, waar je niet heen gaat of waar je naderhand last van hebt.

Ik snap dat je het prettig zou vinden om (weer) lange yoga sessies te kunnen en heerlijk soepel in je vel te zitten. Wie niet!? Maar als dat niet lukt, weet dat het ook anders kan. Je mag het ook simpel houden. Geen spullen te kopen. Geen dagelijkse yoga routine op de mat.

Je hoeft alleen te beginnen met het lichaam en de tijd die jij nu hebt.

Dit was deel 1 van ‘Echte yoga voor echte mensen’

Dit artikel is het eerste deel van de vijfdelige artikelreeks Echte yoga voor echte mensen. Deze serie is geschreven is voor yogi’s zoals jij en ik met een gewoon lichaam, drukke dagen en een yoga practice in het slop. Je krijgt geen show, geen intimiderende plaatjes, geen valse verhalen — wel een eerlijke beeld van yoga dat haalbaar en leuk (!) is voor jou.

➡️ In deel 2 duiken we verder in het idee van loslaten wat ‘moet’ — en waarom je echt geen speciale yoga outfit nodig hebt. Yoga in jeans is niet alleen mogelijk, het heeft ook voordelen!

Meld je hier aan voor de nieuwsbrief van Superwoman Yoga.