Doe jij té hard je best in yoga? 5 signalen + tips voor meer ontspanning

Yoga is ontspannend, weten we. En toch starten we vaak onze yoga les met dezelfde energie als we onze to-do lijst aanpakken: doorzetten, volhouden, het goed willen doen.

Dat is begrijpelijk – wij supervrouwen zijn gewend om altijd sterk te zijn. Maar in yoga werkt het anders. Hoe harder je duwt, hoe minder effect je ervaart.

Hoe kom je uit die default aanpakker-energie?

Het begint met herkenning.

In dit artikel vind je 5 signalen die zeggen dat je misschien te hard je best doet op de yogamat – én wat je concreet kunt doen om wel het ontspannende yoga effect volledig te voelen.

Gezonde inspanning VS. te hard je best doen

Let op, yoga hoeft niet altijd makkelijk en chill te zijn. Soms trillen je benen van inspanning of wordt je balans flink uitgedaagd – dat is juist goed. Dat is gezonde inspanning: je voelt dat je lichaam werkt en probeert, maar je kunt nog steeds ademen in de houding.

Dat verandert bij te veel inspanning. Je adem stokt, je zet je lichaam ‘vast’ en je bent vooral bezig bent met volhouden in plaats van voelen.

Het verschil zit dus niet in de houding (en het ‘niveau’ van die houding), maar in je beleving. Niemand kan je dus zeggen welke yoga houdingen je moet doen of laten.

Ik kan je wel zeggen waaraan je concreet kunt zien dat je tegen je grens zit.

5 signalen dat je tegen je grens zit

1. Je houdt je adem vast

Je adem is de ultieme graadmeter van je grenzen. Als je ademhaling stokt of oppervlakkig wordt, zegt je lichaam: Dit is me te veel.

Tips tegen adem vasthouden

• Check in iedere yoga houding even je ademhaling. Vraag jezelf af: Kan ik nog vloeiend ademen? Het antwoord op deze vraag is even relevant in een krachtige hatha les als in een rustige yin yoga les.

• Als je merkt dat je adem stokt, hoef je niet direct uit de houding te schieten. Probeer eerst je ademhaling weer te laten stromen, terwijl je in de houding blijft. Oefen met 3 tellen inademen en 4 tellen uit. Als dat niet lukt, is het beter om te modificeren.

👉 Ook interessant: Modificeren kan ook zonder yoga props – 3 technieken voor élke yogales

2. Je spant je schouders of gezicht aan

Spanning uit zich vooral in de kaken of schouders. Als je dit loslaat, ontspant vaak je hele lijf mee.

Zelf ga ik niet snel mijn kaken aanspannen, maar wel mijn voorhoofd. En ook mijn mond vertrekt soms. Dan span ik mijn lippen hard samen.

Ontdek ook jouw persoonlijke cue. Wat in jouw gezicht ga jij aanspannen als een houding te veel wordt?

Meer tips voor ontspannen schouders en gezicht:

• Maak er een spelletje van: laat je gezicht zo uitdrukkingsloos mogelijk worden. Alsof het je allemaal niet boeit.
• Neem een momentje tussen elke yoga houding. Al is het maar een seconde van bewustzijn om je schouders te laten zakken voordat je in de volgende houding stapt.
• Denk aan de rimpels!

3. Je vergelijkt jezelf met anderen

Als de yogadocent je ontiegelijk lang in Chair pose laat staan, dan kijk je wel even vanuit je ooghoeken bij je buur of die ook zo staat te trillen en zweten.

Heel menselijk, maar wanneer je op een ander let, kun je niet op jezelf letten. En dan mis je de signalen van je lichaam. Voor je het weet, ga je toch weer over je grenzen.

Tips tegen vergelijken

• Sluit je ogen zodat je de ander niet kunt zien.

• Zet aan het begin van de yogales een intentie die je aandacht bij jezelf houdt. Bijvoorbeeld.
  • Ik blijf op mijn eigen mat en bij mijn eigen lichaam.
  • Mijn adem bepaalt mijn grens. (niet de yogi’s naast je)
  • Deze yoga sessie is voor mijn welzijn. (niet voor je imago)

4. Je blijft in een houding terwijl het pijn doet

Pijn is het meest duidelijke en ultieme signaal dat je te hard je best doet. En toch ken ik geen enkele yogi die nooit over zijn grens is gegaan.

Het is voor iedereen een leerproces: op de yogamat is pijn de grens. Het mag intens zijn. Het mag trekken. Het mag trillen. Maar mag géén pijn doen.

Tips tegen pijn negeren

• Leer het verschil tussen een ongemakkelijke stretch en pijn. 👉 Lees: Hoe diep mag je stretchen? Ongemak vs. pijn

• Luister éérst naar je lichaam, dan pas naar de docent. Wat de yoga docent zegt, zijn geen instructies maar eerder suggesties. Je kán het doen. Het hoeft niet. Als je het zo ziet, zal het makkelijker voelen om de (pijn)signalen van je lichaam te volgen.

5. Je telt af tot de houding voorbij is

Ben je aan het wachten tot de yoga docent weer wat zegt? Tot hij/zij je uit de houding verlost? Als je de seconden aftelt, dan is je aandacht niet meer in je lichaam.

Tips tegen aftellen in de houding

• Tel je ademhaling in plaats van de seconden. Elke inademing is een tel en elke uitademing. Je kunt ook met jezelf afspreken hoeveel ademhalingen je nog in houding blijft. Jij bepaalt dat, niemand anders, ook niet de docent.

• Doe mini bewegingen en focus op die sensatie. Maak bijvoorbeeld een zachte golf beweging met je vingers. Of probeer je ademhaling naar je ribben of je buik te sturen terwijl je in de houding staat.

• Ga gewoon over naar een modificatie van de houding. Je zal meteen een stuk meer kunnen genieten van het nu. Zonder dat beklemmende verlangen naar het toekomstige moment dat je uit de houding mag.

👉 Ook interessant: De kracht van yoga modificaties: meer effect met minder moeite

Meer effect met minder moeite? Ja, echt!

Als je te hard je best doet in yoga, mis je de ontspanning die je eigenlijk zoekt. Ontspannen is een niet het doel van yoga, het is de oefening.

Door bovenstaande signalen te herkennen en kleine aanpassingen in je practice te maken, kies je voor ontspanning. Het maakt je yoga moment niet alleen prettiger, maar ook effectiever.

Zachtheid is niet hetzelfde als luiheid. En minder moeite doen betekent niet dat je minder resultaat hebt. Integendeel! Je zal het merken: na een yoga sessie waarin je binnen je grenzen blijft, heb je méér energie en minder stijfheid.